Xu hướng du lịch văn hóa cộng đồng ở miền Bắc vào mùa Đông

10:54 11/12/2025

(VINEN) - Những năm gần đây, du lịch văn hoá – cộng đồng (Community-Based Tourism) trở thành lựa chọn ngày càng phổ biến của du khách trong và ngoài nước, đặc biệt vào mùa đông miền Bắc. Khi tiết trời se lạnh đạt đến 6 – 8°C ở các vùng núi cao, nhu cầu tìm đến không gian bản địa mộc mạc, trải nghiệm thiên nhiên nguyên sơ và hòa mình vào nhịp sống của cộng đồng địa phương bỗng trở thành một “liệu pháp” để tái tạo năng lượng. Trong số các điểm đến nổi bật, Trạm Tấu (Yên Bái) và Tà Xùa (Sơn La) đang dần trở thành “thiên đường mùa đông” nhờ sự kết hợp độc đáo giữa suối khoáng nóng, văn hoá cộng đồng đặc sắc và những tầng mây kỳ ảo cuộn tròn trên dãy núi sống lưng khủng long.

Trạm Tấu – miền đất khoáng nóng giữa mùa đông lạnh giá

Trạm Tấu nằm dưới chân dãy Hoàng Liên Sơn, nơi địa hình núi non xen lẫn thung lũng tạo ra hệ thống mạch nước nóng tự nhiên quý giá. Vào mùa đông, ngâm mình trong làn nước khoáng ấm áp giữa sương núi là trải nghiệm “đặc sản” mà du khách khó quên. Với nhiệt độ nước luôn duy trì từ 40–45°C, các dòng khoáng nóng ở Trạm Tấu được người địa phương khai thác một cách tinh tế, phát triển thành nhiều khu tắm khoáng kết hợp nghỉ dưỡng homestay.

Điểm hấp dẫn nhất của Trạm Tấu không chỉ nằm ở những bể tắm khoáng mang lại sự thư giãn, mà còn ở cách cộng đồng dân tộc Mông địa phương gìn giữ nếp sống truyền thống. Giữa hơi nước ấm bốc lên trong tiết trời buốt lạnh, du khách vẫn có thể nghe tiếng chày giã bánh dày, tiếng trẻ con ríu rít trước hiên nhà sàn, hay mùi khói bếp thoảng trong gió từ những gian nhà trình tường. Sự chậm rãi, hiền hoà trong lối sống của người dân tạo nên cảm giác bình yên rất riêng mà du lịch phố thị không thể đem lại.

Các homestay ở Trạm Tấu những năm gần đây phát triển mạnh nhưng vẫn giữ được tinh thần bản địa. Kiến trúc nhà gỗ, nhà sàn kết hợp nội thất tối giản nhưng ấm cúng. Nhiều homestay còn có bể tắm khoáng riêng ngoài trời, cho du khách cảm giác như đang “tắm giữa mây trời”. Vào sáng sớm, khi mặt trời chưa kịp ló rạng, làn hơi nước nóng hoà vào màn sương núi tạo nên cảnh sắc đẹp như tranh vẽ.

Hành trình từ Trạm Tấu sang Tà Xùa – tuyến du khảo văn hoá và săn mây hấp dẫn

Từ Trạm Tấu, du khách có thể dễ dàng di chuyển sang Tà Xùa (Sơn La), chỉ mất khoảng hơn một tiếng chạy xe qua những cung đèo uốn lượn. Đây là tuyến trải nghiệm được nhiều bạn trẻ và du khách quốc tế lựa chọn vì hội tụ phong cảnh núi cao ngoạn mục cùng văn hoá đặc trưng của đồng bào Mông.

Tà Xùa vốn nổi tiếng là một trong những “thủ phủ săn mây” đẹp nhất miền Bắc. Vào mùa đông, khi nhiệt độ nhiều khi xuống dưới 4°C, không khí khô lạnh khiến biển mây dày và ổn định hơn. Những lớp mây trắng như bông len nhẹ phủ kín các thung lũng, rồi dâng lên ngay trước mặt, khiến người đứng trên đỉnh núi có cảm giác đang đi trong thiên đường. Hiện tượng mây tràn qua sống lưng khủng long – điểm check-in kinh điển – luôn nằm trong danh sách phải thử của du khách mê khám phá.

Bên cạnh đó, Tà Xùa còn có vô số điểm check-in thú vị: cây táo mèo cổ thụ, sống lưng khủng long, đồi gió, sống lưng cá voi, mỏm đá đầu rùa… Mỗi nơi mang đến một góc nhìn khác nhau về dãy núi hùng vĩ, nhất là khi mây và nắng cùng hiện lên trong buổi sớm. Những con đường nhỏ len qua bản làng, nơi hiện lên hình ảnh phụ nữ Mông với trang phục thổ cẩm sặc sỡ, hay những căn nhà trình tường đơn sơ nhuốm màu thời gian, góp phần tạo nên chiều sâu văn hoá cho chuyến đi.

Homestay ở Tà Xùa – nghỉ dưỡng giữa trời mây

Nếu Trạm Tấu đem đến không gian thư giãn khoáng nóng, thì homestay ở Tà Xùa lại hút khách nhờ view “triệu đô” hướng lên biển mây. Nhiều homestay thiết kế theo phong cách mộc mạc, sử dụng gỗ pơ mu hoặc tre nứa; số khác lại mang hơi hướng hiện đại với kính trong suốt để tối ưu ánh sáng và tầm nhìn. Buổi sáng mở cửa phòng, mây như tấm chăn trắng khổng lồ phủ ngay trước mặt là khoảnh khắc khiến nhiều du khách không tiếc công vượt đèo, băng núi.

Tiếng gió hú, ánh lửa bập bùng từ bếp củi nhà sàn, những bữa tối quây quần với rượu táo mèo, thịt nướng, gà đen bản địa… tạo nên cảm giác gần gũi mà sang trọng theo cách rất riêng. Dù các homestay hiện đại mọc lên ngày một nhiều, người dân nơi đây vẫn giữ được tinh thần hiếu khách và văn hoá bản địa, từ cách đón tiếp đến ẩm thực, trang phục và sinh hoạt thường ngày.

Sự trỗi dậy của du lịch văn hoá – cộng đồng mùa đông

Sự phát triển của du lịch mùa đông ở Trạm Tấu – Tà Xùa phản ánh xu hướng mới: du khách không chỉ đi để “ngắm cảnh”, mà còn đi để “sống cùng cảnh”, trải nghiệm đời sống cộng đồng và tìm sự cân bằng cho tinh thần. Nhiều chương trình du lịch kết hợp tắm khoáng nóng – tham quan bản làng – săn mây đã được các đơn vị lữ hành xây dựng, thu hút cả nhóm bạn trẻ lẫn gia đình, đặc biệt vào các tháng cuối năm.

Các địa phương cũng chú trọng đầu tư hạ tầng giao thông, không gian cảnh quan và sản phẩm du lịch cộng đồng. Người dân bản địa ngày càng tham gia nhiều hơn vào hoạt động du lịch, từ lưu trú, ẩm thực đến hướng dẫn trải nghiệm, giúp kinh tế địa phương phát triển bền vững.

Hành trình của cảm xúc giữa mùa đông miền Bắc

Giữa cái lạnh 6–8°C, cảm giác ngâm mình trong nước khoáng nóng ở Trạm Tấu, rồi sáng sớm đứng trên đỉnh Tà Xùa ngắm biển mây cuồn cuộn trôi qua trước mắt là trải nghiệm khó tìm nơi nào khác. Hành trình kết nối hai điểm đến này mang lại sự dung hòa giữa thư giãn và khám phá, giữa tiện nghi và sự mộc mạc văn hoá.

Du lịch văn hoá – cộng đồng ở miền Bắc không chỉ là một chuyến đi, mà còn là câu chuyện về con người, về sự gìn giữ bản sắc và cách cộng đồng địa phương mở rộng vòng tay chào đón du khách. Giữa mùa đông lạnh giá, sự ấm áp lại đến từ nước khoáng nóng, từ căn bếp đầy khói sương, từ nụ cười của những người dân vùng cao – và từ chính vẻ đẹp của thiên nhiên nguyên sơ đang được trân trọng từng ngày.