Khóa đào tạo tại Hà Nội: Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho lãnh đạo, quản lý cấp cao của nhà nước, tổ chức chính trị, xã hội và cơ sở nghiên cứu đào tạo khác tại địa phương

                  Ngày 8 và 9 tháng 10 năm 2023, tại Hà Nội, một khóa đào tạo đặc biệt mang tên "Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho lãnh đạo, quản lý cấp cao của nhà nước, tổ chức chính trị, xã hội và cơ sở nghiên cứu đào tạo khác tại địa phương" thuộc nhiệm vụ Hỗ trợ nâng cao năng lực cuả địa phương trong xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo thuộc đề án hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốc gia đến năm 2025  đã diễn ra với sự tham gia của hơn 30 lãnh đạo và cán bộ quản lý từ các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị xã hội, cũng như các cơ sở nghiên cứu đào tạo tại địa phương. Khóa đào tạo này được tổ chức với mục tiêu trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết về đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và các chiến lược phát triển bền vững cho các lãnh đạo, từ đó thúc đẩy nền kinh tế sáng tạo tại các địa phương. Đây là một hoạt động quan trọng trong khuôn khổ Đề án hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốc gia đến năm 2025, nhằm nâng cao năng lực cho các lãnh đạo và quản lý ở các địa phương trong việc xây dựng và phát triển các hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

                 Khóa đào tạo này là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhằm hỗ trợ các địa phương trong việc xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, một phần trong Đề án hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốc gia đến năm 2025. Mục tiêu của khóa đào tạo là cung cấp cho các lãnh đạo cấp cao, cán bộ quản lý tại các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, xã hội và các cơ sở nghiên cứu đào tạo tại địa phương những kiến thức và kỹ năng thiết yếu về đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, cũng như cách thức xây dựng các mô hình hệ sinh thái hỗ trợ đổi mới sáng tạo hiệu quả.

                 Khóa học đặc biệt nhấn mạnh đến sự cần thiết phải tạo ra một môi trường thuận lợi cho các sáng kiến khởi nghiệp tại địa phương, đồng thời phát huy vai trò của các cơ sở đào tạo và nghiên cứu trong việc phát triển nguồn nhân lực sáng tạo. Điều này sẽ đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững của đất nước, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy nền kinh tế sáng tạo tại các địa phương.

                Khóa đào tạo đã được chia thành các chuyên đề chuyên sâu, được dẫn dắt bởi các chuyên gia trong lĩnh vực khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và quản lý. Những chuyên đề này không chỉ mang tính lý thuyết mà còn cung cấp những công cụ và chiến lược thực tiễn giúp các địa phương phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

• Chuyên đề 1: Vườn ươm khởi nghiệp hitech toàn cầu cho Việt Nam
  Giảng viên TS. Vũ Tiến Lộc đã giới thiệu mô hình vườn ươm khởi nghiệp công nghệ cao toàn cầu. Mô hình này giúp kết nối các startup Việt Nam với các hệ sinh thái khởi nghiệp quốc tế, hỗ trợ các ý tưởng sáng tạo và đổi mới sáng tạo có thể phát triển mạnh mẽ hơn trong môi trường toàn cầu.

• Chuyên đề 2: Ứng dụng công nghệ và phát triển trung tâm đổi mới sáng tạo tại Kazakhstan
  Ông Lê Đình Thoại đã chia sẻ về kinh nghiệm phát triển các trung tâm đổi mới sáng tạo tại Kazakhstan. Những chiến lược này cung cấp các bài học quý giá về việc ứng dụng công nghệ vào việc phát triển sản phẩm sáng tạo, đồng thời xây dựng các trung tâm sáng tạo tại địa phương để phát triển và thương mại hóa các ý tưởng khởi nghiệp.

• Chuyên đề 3: Xây dựng thương hiệu & chiến lược tiếp thị toàn cầu cho sản phẩm đổi mới sáng tạo địa phương
  TS. Hoàng Anh Tuấn đã chia sẻ về cách xây dựng thương hiệu và chiến lược tiếp thị hiệu quả cho các sản phẩm đổi mới sáng tạo tại các địa phương. Việc này giúp các sản phẩm không chỉ được biết đến trong nước mà còn có cơ hội vươn ra thị trường quốc tế, từ đó tăng trưởng kinh tế bền vững cho các địa phương.

• Chuyên đề 4: Phát triển mô hình đại học thông minh, đổi mới sáng tạo khởi nghiệp để cung cấp nguồn nhân lực cho đổi mới sáng tạo
  TS. Đinh Việt Hòa đã trình bày về việc xây dựng mô hình đại học thông minh, tập trung vào đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, qua đó đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho nền kinh tế sáng tạo. Mô hình này nhằm phát triển các trường đại học thành các trung tâm sáng tạo, đồng thời cung cấp nguồn lực trí tuệ phục vụ cho các dự án khởi nghiệp.

Vai Trò của Khóa Đào Tạo trong Việc Xây Dựng Hệ Sinh Thái Khởi Nghiệp Đổi Mới Sáng Tạo tại Địa Phương

Khóa đào tạo này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp các địa phương xây dựng và phát triển các hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo hiệu quả. Với sự hỗ trợ từ các chuyên gia, các học viên sẽ có thể áp dụng các chiến lược và mô hình thực tiễn vào địa phương của mình. Những kiến thức được truyền đạt giúp các lãnh đạo hiểu rõ hơn về vai trò của hệ sinh thái khởi nghiệp trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển kinh tế, từ đó xây dựng các chính sách và mô hình hỗ trợ sáng tạo tại địa phương.

Đặc biệt, khóa học đã chú trọng đến việc phát triển một hệ sinh thái khởi nghiệp bền vững, nơi các tổ chức, cơ sở nghiên cứu và đào tạo, cũng như các cơ quan nhà nước cùng phối hợp để xây dựng môi trường hỗ trợ sáng tạo và khởi nghiệp hiệu quả. Các mô hình sáng tạo từ khóa học sẽ góp phần vào việc tạo ra các cơ hội khởi nghiệp tại địa phương, tạo dựng nguồn lực nhân tài, đồng thời phát triển các sản phẩm sáng tạo có tính cạnh tranh cao.

Sau những năm triển khai, đề án đã hỗ trợ 110 tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo - với vai trò là đơn vị chủ trì và liên danh thực hiện các nhiệm vụ của Đề án với tổng kinh phí hỗ trợ hơn 110 tỷ đồng. Trong thời gian tới, định hướng của đề án là tiếp tục hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp thông qua các hoạt động nâng cao năng lực, hỗ trợ và liên kết, cơ sở pháp lí, truyền thông, hỗ trợ hoạt động. Mục đích là tạo lập môi trường thuận lợi để thúc đẩy, hỗ trợ quá trình hình thành và phát triển loại hình doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, hướng tới một sự phát triển "thần tốc" trong 5 năm còn lại.

Theo đánh giá của TS Đinh Việt Hoà, Chủ tịch Hiệp hội Khởi nghiệp Quốc  gia, thời gian qua, việc đẩy mạnh hoạt động khởi nghiệp và khuyến khích tinh thần khởi nghiệp ở Việt Nam với nền tảng là các doanh nghiệp tư nhân có khả năng tăng trưởng nhanh dựa trên tài sản trí tuệ, công nghệ và mô hình kinh doanh mới đã trở thành hướng đi đúng đắn. Thời gian qua, số lượng và chất lượng các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo ngày càng tăng, cả nước có hàng nghìn doanh nghiệp khởi nghiệp. Tính đến nay, Việt Nam hiện nhiều cơ sở ươm tạo và tổ chức thúc đẩy kinh doanh, đã hình thành thêm một số quỹ đầu tư mạo hiểm của các tập đoàn tư nhân.

Mặc dù ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực, nhưng theo các chuyên gia, nguồn vốn luôn là rào cản lớn nhất với hệ sinh thái Việt Nam trong cả thập kỉ qua, nguồn vốn dành cho các startup nội địa lại càng khan hiếm. Đẩy mạnh hoạt động đào tạo về khởi nghiệp sáng tạo. Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, đến hết năm 2023, đề án đã hỗ trợ tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho hàng nghìn người là các chủ thể của hệ sinh thái. Trong đó, nhóm cá nhân, doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo chiếm tỷ lệ cao nhất, tiếp theo là lực lượng cán bộ quản lý địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội, cơ sở giáo dục, cơ sở ươm tạo và đội ngũ huấn luyện viên, cố vấn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Hoạt động đào tạo, tập huấn đã góp phần nâng cao năng lực, kết nối mạng lưới chuyên gia với các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, hỗ trợ các cán bộ địa phương trong việc tham mưu, ban hành cơ chế, chính sách về hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo kịp thời.

Ngoài các tỉnh, thành phố lớn, nhiều địa phương đã bắt đầu hình thành các mạng lưới cố vấn, huấn luyện viên hoạt động tích cực với sự hỗ trợ ban đầu của đề án, như Nghệ An, Huế, Quảng Nam, Quảng Ninh, Thái Nguyên, TP.HCM, Vũng Tàu… Các cán bộ quản lý của các bộ, ngành, địa phương… cũng được đào tạo, từ đó hình thành mạng lưới các cán bộ đầu mối hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo giữa các tỉnh, thành phố để kết nối, trao đổi và chia sẻ kinh nghiệm xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tại địa phương.

Các tỉnh, thành phố ban hành đề án hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tại địa phương, trong khi nhiều địa phương cũng đã thành lập trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, các cơ sở ươm tạo công nghệ và doanh nghiệp công nghệ. Một số trung tâm tập trung vào lĩnh vực đặc trưng của địa phương, vùng, như tỉnh  Quảng Ninh, Thái Nguyên, hay như tỉnh Quảng Nam có trung tâm ươm tạo lĩnh vực dược liệu, gốm sứ mỹ nghệ; tỉnh Bình Dương có Trung tâm Sáng kiến cộng đồng và Hỗ trợ khởi nghiệp tỉnh.

Thực tế này đòi hỏi cần tổ chức các chương trình đào tạo huấn luyện viên chất lượng cao, có cơ chế thu hút chuyên gia nước ngoài. Cùng với đó, cần hoàn thiện các quy định về quản lý, đánh giá công nhận, công bố và điều phối hoạt động của mạng lưới chuyên gia khởi nghiệp sáng tạo. Thời gian tới, cần nâng cao năng lực cho đội ngũ vận hành các trung tâm, tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo tại địa phương để hình thành hệ thống đồng bộ, liên kết và tận dụng các nguồn lực của nhau hiệu quả.

Khóa đào tạo "Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cho lãnh đạo, quản lý cấp cao của nhà nước, tổ chức chính trị, xã hội và cơ sở nghiên cứu đào tạo khác tại địa phương" là một hoạt động quan trọng trong khuôn khổ Đề án hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốc gia đến năm 2025. Khóa học không chỉ trang bị cho các học viên kiến thức về khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo mà còn giúp họ phát triển các chiến lược và mô hình hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp tại địa phương. Đây là bước đi quan trọng để xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, từ đó đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.

Biên tập TS.NB Hoàng Anh Tuấn